BAZI BİTKİLER VE KULLANIM ALANLARI

ANASON: Maydanozgiller familyasindandir.Anayurdu Dogu Akdeniz havzasi ülkeleriyle Misir olup Türkiye'de Ege ve Akdeniz bölgelerinde, özellikle Burdur yöresinde yetistirilmektedir.Anasonun tohumunda sabit ve uçucu yaglar, nisasta ve yapiskan bitki sivisi bulunur. uçucu yaglar, anetol ve estragol adli maddeler ve bazi aldehitleri içerir. Anason tohumu, ülkemizde ulusal içki sayilan rakinin yapiminda ve pastacilikta kullanilir.

KULLANIMI: Sagliga yararli etkileri Eski Misirlilarla Romalilar döneminden beri bilinen ve bolca kullanilan anasonun tibbi etkileri ve bunlardan yararlanma yöntemleri söyle siralanabilir:

• Tohumunun bilesiminde bulunan uçucu yag sayesinde mide ve bagirsaklardaki gazi söktürür.
• Istahi açar ve sindirimi kolaylastirir.
• Yatistirici, rahatlatici ve spazm çözücüdür.
• Uykusuzluga karsi etkilidir.
• Soguk alginligi, öksürük, soluk borusu enfeksiyonlari, bogmaca ve bronsitte rahatlatici etkiler saglar.
• Gögsü yumusatir.
• Emzikli annelerde süt gelisini artirir.
Bütün bu etkileri saglamak üzere, anasonun olgun tohumlari yaz ortasi ile sonbahar arasinda toplanir. 1-2 tatli kasigi anason tohumu alinip uçucu yagini birakmasi için hafifçe ezilerek üzerine 1 bardak kaynar su dökülür. Kabin üstü iyice kapatilip 5-10 dakika süreyle demlendirilerek infüzyon hazirlanir. Bu infüzyondan günde üç kez birer bardak içilir. Ancak, sindirimle ilgili sikayetlerde infüzyon yemeklerden 15-20 dakika önce alinir.

BUĞDAY: Birçenekligillerdendir.Içeriginde B vitamini ve karbonhidratlar vardir. Bunlar, tanelerin kepegindedir. Bu nedenle bugday unu ne kadar çok kepekli, yani esmer olursa, o derece faydali olur.

KULLANIMI:Lifli gidalar saglikli bir beslenmenin temelidir. Bugdayin dis kabuklarindan elde edilen kepek de, genellikle misir gevregi türü yiyeceklerle tüketilir. Kepekli bugday unundan yapilan kurabiye vb. bagirsaklarin düzenli çalismasini saglar ve kabizligi önler. Bugday tanesinin özü olaganüstü besleyicidir. Vücudun özümsedigi kalsiyum, demir ve çinko burada depolanir. Besin degeri, potansiyel olarak yulaf ve misirdan daha yüksek olan bugday, bagirsak ve rektum kanserini önleyici faktörler içerir. Ama, yulaf ve misira kiyasla sindirimi biraz daha zordur. Çimlendirilmis bugday tanesi yendiginde veya suyu içildiginde zihin yorgunlugu ve sinir bozukluklarini giderir ve teskin eder.

Kabiz olmayi önler. Çimlendirilmis bugday tanesi zihin yorgunlugu ve sinir bozukluklarini giderir.UYARI: Damar sertligi, mide ve cilt hastaliklari olanlar, taze ekmek ve sicak börek gibi seyler yememelidirler.

ÇOBANÇANTASI: Turpgiller familyasindandir. Anayurdu Akdeniz havzasi olan çobançantasi, buradan tüm dünyaya yayilmistir. Çobançantasi bitkisinin topraküstü kesimleri tanen, reçine, uçucu yaglar, saponin, flavonitler, diosmin, tiramin ve potasyum içerir. Anadolu'da bazi yerlerin pazarlarinda kuskusotu adiyla satilir. Çig olarak ya da ispanak gibi pisirilerek yenir.

KULLANIMI: Bitkinin tibbi etkileri ve bunlardan yararlanma yöntemleri söyle siralanabilir:

• Hafif bir idrar söktürücüdür. Böbrek sorunu nedeniyle kisinin bedeni sivi tutuyorsa, bu durumda çobançantasi ilk akla gelebilecek deva olur.
• Tasidigi doku ve damar büzücü nitelikleri nedeniyle diyareye; ayrica yara, burun, dis ve diseti kanamalarina karsi iyilestirici ve kani kesici etkileri vardir.
• Kadinlarin aybasi döneminde asiri kan gelisini önler.
• Son zamanlarda yapilan arastirmalara göre, cildin erken yaslanmasini önledigi ileri sürülmektedir.

Bütün bu durumlarda çobançantasinin bedene yararli etkisini saglamak üzere, ilkbahar basindan sonbaharin ortalarina kadar bitkinin topraküstü kesimleri kesilip toplanir. Gölge ve havadar bir yerde özenle kurutulur. 1-2 tatli kasigi kurumus ot karisimi üzerine 1 bardak kaynar su dökülüp 10 dakika süreyle demlendirilerek bir infüzyon hazirlanir. Bu infüzyondan günde üç kez birer bardak içilir. Kadinlarin aybasinda asin kan kaybi durumu varsa, infüzyon,aybasi akintisi baslamadan önce ve o dönem boyunca her iki-üç saatte bir alinir.